Uszkodzenie więzadła pobocznego przyśrodkowego (MCL)

Więzadło poboczne piszczelowe, więzadło poboczne przyśrodkowe (łac. ligamentum collaterale tibiale, ligamentum collaterale mediale) jest jednym z więzadeł stawu kolanowego. Jego główną funkcją jest usztywnienie stawu w pozycji wyprostnej i zapobieganie koślawieniu stawu kolanowego.

Skutkiem działania siły działającej przyśrodkowo z boku stawu kolanowego (siły wywołującej koślawość) przy jego częściowym zgięciu może być uszkodzenie więzadła pobocznego przyśrodkowego (MCL). Występuję ono zarówno przy urazach bezkontaktowych jak i kontaktowych. Ze względu na stopień nasilenia wyróżnia się III stopnie uszkodzenia:

• Stopień I – mikrouraz bez wydłużenia więzadła. Występuję miejscowa nadwrażliwość uciskowa zlokalizowana na kłykciu przyśrodkowym kości udowej lub w okolicach nasady bliższej kości piszczelowej.
• Stopień II – Wydłużenie więzadła bez przerwania. W badaniu palpacyjnym występuję wyraźna nadwrażliwość uciskowa a także obrzęk.
• Stopień III – Pełne przerwanie więzadła. Pacjent może zgłaszać brak stabilności w stawie.

Trzeci stopień uszkodzenia MCL czasami występuję wraz z zerwaniem ACL, rzadziej z uszkodzeniem łąkotki przyśrodkowej. Nadwrażliwość uciskowa w okolicy przyśrodkowej linii stawu oraz brak pełnego zakresu ruchomości podczas wyprostu może wskazywać na uszkodzenie więzadła pobocznego przyśrodkowego (MCL). W wyniku zadziałania siły uszkadzającej więzadło poboczne przyśrodkowe (MCL) dochodzi do otwarcia się stawu po stronie przyśrodkowej i jego kompresji po stronie bocznej, co w niektórych sytuacjach może spowodować uszkodzenie łąkotki bocznej.
Rehabilitacja więzadła pobocznego przyśrodkowego (MCL) polega na wprowadzeniu zachowawczego programu fizjoterapii. Program rehabilitacji powinien być odpowiednio dostosowany do stopnia ciężkości uszkodzenia. Bardziej rozległe uszkodzenia MCL (większe uszkodzenia w stopniu II oraz stopień III) wymagają dłuższego czasu usprawniania. Pacjenci z trzecim stopniem uszkodzenia więzadła leczeni zachowawczo mają taką samą szansę powrotu do aktywności fizycznej jak ci leczeni operacyjnie.

Rehabilitacja po uszkodzeniu więzadła pobocznego przyśrodkowego (MCL) powinna zawierać:

• uzyskanie pełnego ROM oraz zmniejszenie bólu i obrzęku, które prowadzą do hamowania aktywności mięśni i do ich zaniku,
• wczesne obciążanie i ROM z naciskiem na wczesne uzyskanie pełnego wyprostu,
• wczesne podejmowanie aktywności mięśnia czworogłowego i mięśni kulszowo-goleniowych,
• właściwe korzystanie z ćwiczeń w zamkniętym i otwartym łańcuchu kinetycznym,
• wszechstronne ćwiczenia rozciągające, wzmacniające mięśnie kończyn dolnych oraz praca nad ich kondycją,
• trening nerwowo-mięśniowy i proprioceptywny,
• trening czynnościowy,
• trening układu krążenia,
• stopniowe poszerzanie zajęć, zgodne z wytyczonymi celami terapeutycznymi.